Ondanks de bemoedigende cijfers blijft hartziekte toch nog steeds met voorsprong de eerste doodsoorzaak in de westerse geïndustrialiseerde wereld - en wordt ze dat straks ook in de oosterse geïndustrialiseerde wereld, die onze levenswijze in rap tempo overneemt.'Het is slechts een kwestie van tijd voor ook de Chinezen en de Indiërs aan hartziekte dood zullen beginnen te gaan', verwacht Frans Van de Werf. Dat denkt ook congresvoorzitter Roberto Ferrari: 'Chinezen roken veel, ademen smerige lucht en eten Pekingeend. Er is nog véél ruimte voor preventie in het oosten.'
Preventie was dit jaar dan ook het centrale congresthema: proberen te voorkomen dat hartziekte ontstaat, liever dan haar te moeten behandelen.
De meest probate manieren daartoe zijn nog steeds meer sporten, minder eten en stoppen met roken. Maar zoiets gaat regelrecht tegen onze westerse levensstijl in, reden waarom de farma-industrie in Barcelona ook diverse nieuwe bloeddrukverlagers, bloedverdunners en cholesterolverlagers presenteerde.
Prima medicijnen allemaal, aldus de Engelse epidemioloog Richard Peto: 'Maar als we hartziekte écht willen voorkomen, moeten we mensen hun sigaret afpakken. Er is niets dat meer effect heeft.'
Dat blijkt wel uit het effect van de rookverboden die diverse Europese landen de voorbije jaren in de horeca hebben ingesteld. In Frankrijk, Italië, IJsland en Ierland duikelden de ziekenhuisopnamen voor hart- en vaatziekte in de jaren na zo'n verbod met meer dan tien procent. Bewijzen dat die daling een gevolg is van het rookverbod, zijn er niet - de tabaksindustrie zet de studies dan ook weg als junk science - maar het geeft wel te denken.
Ook goed nieuws was er voor mensen die toch een hartaanval krijgen. Met klonteroplossers, dotterbehandelingen, overbruggingen en stents slagen cardiologen er steeds beter in om hen in leven te houden.
Veel aandacht was er op de conferentie daarom voor de resultaten met de jongste generatie stents, veertjes die een verstopte kransslagader openhouden nadat die door ballondilatatie ('dotteren') werd verwijd. Almaar vaker kunnen artsen op deze manier een infarct voorkomen.
De huidige generatie stents geeft niet alleen steun, maar laat bovendien medicijnen los die voorkomen dat het gestutte vat opnieuw dichtgroeit. Dat doen ze prima, maar helaas roept het polymeer waarin het medicijn vervat zit, soms ook klontervorming op.
Mensen met een medicijnstent overlijden daarom iets vaker aan een trombose dan mensen met metalen stents van de ouderwetsere generatie, die geen medicijn afgeven. Artsen proberen dat op te vangen door extra bloedverdunners voor te schrijven, maar verwachten ondertussen veel van een nieuwe generatie bioafbreekbare medicijnstents, waarvan het polymeer oplost zo gauw het medicijn is vrijgezet. Die aanpak zou de pluspunten van de eerste generatie medicijnstents moeten hebben, zonder de minpunten.
Uit een eerste studie met bioafbreekbare stents, die 1.300 Duitsers ingeplant kregen, is gebleken dat ze vooralsnog niet minder complicaties geven dan de traditionele, niet-afbreekbare geneesmiddelenstents - ook niet meer overigens. Aangezien de nadelige bijwerkingen van een klassieke geneesmiddelenstent vaak pas laat aan het licht komen, kan de afbreekbare variant zijn superioriteit alsnog bewijzen, verwacht onderzoekster Julinda Mehilli - de studie loopt daartoe door.
Daarnaast wordt ook geëxperimenteerd met geavanceerde dottertechnieken waarbij het ballonnetje dat het vat open drukt, tegelijk ook medicijnen afgeeft. Die studies lopen nog, op resultaten is het wachten.
In de pijplijn van de farma-industrie zitten voorts diverse beloftevolle medicijnen, zoals een bloedverdunner die de plaats zou kunnen innemen van het beruchte warfarine, een medicijn dat is afgeleid van rattenvergif. Het wordt al vijftig jaar door cardiologen voorgeschreven, dik tegen hun zin, vanwege zijn bijwerkingen.
Warfarine voorkomt beroerten bij mensen met voorkamerfibrillatie (een veel voorkomende ritmestoornis waarbij een deel van het hart trilt als een gelatinepudding, in plaats van bloed door te pompen). Het is een prima medicijn, maar notoir moeilijk te doseren. Te weinig warfarine verhoogt de kans op fatale bloedklonters, te veel kan eveneens fatale hersenbloedingen uitlokken. Gebruikers moeten daarom maandelijks bloed laten prikken om de dikte ervan te laten onderzoeken. Nieuwkomer dabigatran (van Boehringer Ingelheim) heeft dat nadeel niet, terwijl het beroerten net zo goed als of zelfs beter voorkomt dan warfarine, bleek uit een grote studie onder 18.000 patiënten.
'Goed nieuws', vindt de Franse cardioloog Jean-Pierre Bassand. 'We wachten al heel lang op bloedverdunners waarbij de patiënt niet voortdurend het bloed uit de mond loopt, elke keer als hij zijn tanden poetst. Zoiets is niet bevorderlijk voor de therapietrouw, kan ik je wel vertellen.'
Ook het in ontwikkeling zijnde medicijn vernakalant (van Merck Sharp & Dohme) mocht op ruime belangstelling van cardiologen rekenen, die hopen er straks voorkamerfibrillatie mee te kunnen stóppen, in plaats van haar symptomen te moeten bestrijden.
Minder succes hebben de pogingen gehad om een genetisch profiel van patiënten op te stellen, zodat hun medicatie heel precies kan worden gedoseerd. Zo'n gerichte behandeling zou minder nevenwerkingen moeten geven en voor meer therapietrouw moeten zorgen.
'In de huidige cardiovasculaire praktijk gooien we alles naar iedereen', aldus de Nederlandse cardiologe Lucia van Wely. 'Patienten nemen zeven of acht pillen terwijl ze er misschien maar twee echt nodig hebben'.
Gepersonaliseerde medicatie zou aan die praktijk een eind kunnen maken, maar die hoop werd in Barcelona niet ingelost.
Ook nog niet klaar voor gebruik zijn tests, die wel al over het internet worden verkocht, waarmee je je persoonlijke risico op hartziekte zou kunnen voorspellen.
'Van een dozijn genen weten we dat ze de kans op hartziekte een beetje verhogen', zegt de Britse geneticus Nilesh Samani (universiteit van Leicester). 'Maar het is nog te vroeg dag om daaruit een persoonlijk risico te gaan berekenen. Je zou wel gek zijn om aan zulke tests je geld uit te geven.'
Bron: Medinieuws
0 Reacties >>REAGEER<<:
Een reactie posten