Den Haag
Minister Plasterk is erg enthousiast over de toekenning van 90 miljoen euro uit de FES voor vier wetenschappelijke topprojecten. ,,Bij deze projecten wordt zeer belangrijk en baanbrekend werk verricht op het gebied van hersenonderzoek, biodiversiteit, kernfusie en supersnelle netwerkverbindingen. Het zijn stuk voor stuk initiatieven die laten zien dat Nederland volop meedraait in de internationale wetenschappelijke top. Met deze mega-investering geeft het kabinet een belangrijke impuls aan het wetenschappelijk onderzoek. Dit geld is goed besteed!’’
Het geld gaat naar de volgende projecten:
Onderzoek naar functioneren van het brein
Het Nationaal Initiatief Hersenen en Cognitie krijgt 20 miljoen voor fundamenteel en toegepast onderzoek. Hier wordt het functioneren van het brein en ons gedrag bestudeerd: hoe wij leren, wat de invloed is van onze hersenen op onze gezondheid en wat de relatie is tussen ons brein en crimineel gedrag. Het Nationaal Initiatief Hersenen en Cognitie doet onder andere onderzoek naar schooluitval en toenemende jeugdcriminaliteit, de bestrijding van overmatig alcoholgebruik en ongezonde leefstijl bij de jeugd, criminaliteitspreventie en perceptie van veiligheid.
Oprichting Nationaal Centrum Biodiversiteit
Een bedrag van 30 miljoen gaat naar een initiatief van de universiteiten van Amsterdam (UVA), Leiden en Wageningen die samen met Naturalis één centrum voor biodiversiteit gaan vormen. Met het geld wordt een zeer omvangrijke, gezamenlijke collectie gevormd van 37 miljoen planten, gesteenten, opgezette dieren en fossielen, waarmee het NCB wereldwijd in de top 5 staat. Daarnaast gaan de deelnemers structureel samenwerken op het gebied van onderzoek en onderwijs, en zal Naturalis in zijn geheel in dit centrum opgaan met daardoor een grotere collectie voor het publiek.
In het centrum komen laboratoriumfaciliteiten zoals een DNA-lab met voorzieningen voor DNA-barcoding, een ancient-DNA-lab, een Geolab, faciliteiten voor anatomie en morfologie en moderne GIS en IT-voorzieningen.
ITER-NL2
Het kernfusieprogramma ITER-NL2 kan 8 miljoen euro uit de FES-gelden tegemoet zien. ITER is een internationaal samenwerkingsproject dat de wetenschappelijke en technische haalbaarheid van kernfusie als energiebron wil aantonen. Kernfusie wordt gezien als de ideale energiebron voor de toekomst. Het proces is veilig, de grondstoffen (deuterium en lithium) zijn in overvloed aanwezig en er blijft geen hoog radioactief afval over. Ook komen er geen broeikasgassen vrij, alleen het onschadelijke helium.
Via ITER NL-2 kunnen Nederlandse wetenschappers en bedrijven samen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling en bouw van de demonstratie-kernfusiereactor in Cadarache (Frankrijk). Hiermee ontstaan ook mogelijkheden voor vervolgopdrachten op het gebied van high-tech materialen op andere terreinen.
Supersnelle netwerkverbindingen
Het kabinet steekt 32 miljoen euro via de FES-gelden in SURFnet voor het upgraden van SURFnet6, het meest geavanceerde netwerk voor hoger onderwijs en onderzoek ter wereld. Nederland behoudt daarmee zijn wereldtoppositie op dit terrein. De beschikbaarheid van snelle, directe verbindingen met hoge bandbreedte is essentieel voor modern wetenschappelijk onderzoek. Onderzoeksinstellingen gebruiken het voor computing en dataopslag, ze bouwen er geografisch verspreide virtuele instrumenten mee op en geven onderzoekers toegang tot deze instrumenten. De geografische locatie van onderzoeksmiddelen wordt daardoor van minder belang, terwijl toegang daartoe via geavanceerde netwerken juist belangrijker wordt. Voorzieningen in Nederland maar ook in de rest van de wereld worden hierdoor voor de Nederlandse onderzoekers beter bereikbaar en bruikbaar.